از چه طریقی به کمالات و معرفتمان اضافه می‌شود؟

❓پرسش
در یکی از صحبت‌های چند سال گذشته، شما یک نکته لطیفی فرمودید قریب به این مضامین که همه‌ی ما در مقابل خداوند بی‌نهایت، مثل همان شبان در داستان «موسی و شبان» هستیم؛ چه من نوعی و چه علامه باشد… یعنی هر کس در هر میزان از معرفت، باز هم نسبت به خدای لایزال شبانی بیش نیست…
می‌خواستم بدانم با این نگاه، تفاوت بین مثل منی که خیلی برای کسب معرفت زحمت نکشیدم با کسی که تمام عمر سعی در کسب رضای خدا داشته در عالم پس از مرگ چگونه است؟ جایگاه‌ها و نحوه کمال هر کدام… و این‌که کمال ما پس از مرگ چگونه است؟ از چه طریقی به کمالات و معرفتمان اضافه می‌شود؟ سرعت سیر افراد چگونه است؟ متفاوت است؟ و اگر تفاوت هست بر اثر چیست و تا چه حد می‌تواند به این عالم و این نشئه وابسته باشد؟

💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠

پاسخ
این نسبت همیشه بین انسان و خدا ثابت است.
کمال، همیشه‌ی حیات در جریان است.
با توجه به درون و خلوت کردن با خود می‌توان به نحوه‌ی کمال پس از مرگ پی برد.
طریق دانش، تنها طریق ممکن برای افزودن کمال است.
سرعت، بی‌نهایت است لکن آگاهی از پلشتی یا فضیلت از دست رفته، به‌کندی صورت می‌گیرد.
این‌جا به همه چیز با سرعت امکان دست‌رسی هست.